We zoeken ons allemaal een weg door de nacht. Voor het slapen knuffelen we elkaar intenser dan ooit. Er wordt niet veel meer gezegd. Peter is doodmoe en valt vrij snel in een diepe slaap terwijl hij Hetty’s hand vasthoudt. Zodra hij vertrokken is, huilt zij geluidloos. Voorzichtig aait ze haar zoon nog even over zijn wang en drukt zij een kus op zijn voorhoofd.

Ik kan niet slapen. Het woelt en woekert in mijn hoofd en hart. Gedachten en gevoelens buitelen onstuitbaar over elkaar. Ik kan niet anders dan het maar laten gebeuren. Ik voel me ongelooflijk dubbel wanneer de ochtend aanbreekt. Opgelucht dat het weer licht is en ik op kan staan. Maar ook met lood in de schoenen om wat ons te wachten staat.

Zo goed en kwaad het gaat, verzorgt Peter zichzelf. Wat hij deze dag aan wil en ook wil blijven dragen, heeft hij met zorg uitgekozen en klaar laten leggen. Het valt mij op dat hij rustig is. Omdat de ochtendrituelen hem de nodige energie hebben gekost, wil hij graag op het bed in de kamer liggen. Hij zal er zelf niet meer afkomen.

Onze zoon ligt in het ochtendzonnetje te dommelen. Zo af en toe lijkt hij wakker te schrikken. Dan vraagt hij: “Hoe laat is het?” En: “Wanneer komt de dokter ook alweer?” Ineens schiet hij overeind. Hij heeft kennelijk weer even gedroomd en vraagt: “Riep je mij?” Geen van ons heeft hem geroepen. Om de beurt zitten we even bij hem. Zo af en toe dolt hij nog even met zijn zus. Hoe gek het misschien ook klinkt, er wordt veel gelachen. We weten wat ons te wachten staat, maar hebben geen idee van wat het met ons zal doen. We kiezen ervoor het er nu niet meer over te hebben.

Vlak voor de dokter aanbelt, nemen we afscheid van elkaar. Peter zegt tegen ons alledrie nog iets persoonlijks zoals hij dat ook gedaan heeft tegen zijn vrienden. Hij bedankt zijn zus voor het extra jaar dat zij hem gegeven heeft door haar stamcellen aan hem te doneren. Hij bindt ons op het hart dat we van het leven moeten blijven genieten. “Anders krijgt die k-kanker niet alleen mij, maar ook jullie te pakken. Dat mogen jullie niet laten gebeuren.” We weten wat hij bedoelt. Hij leefde het ons voor. Dat zeggen we ook tegen hem. “Jij, lieve levenskunstenaar, blijft voor ons altijd een sprekend voorbeeld.” Peter glimlacht.

De dokter komt aarzelend binnen. Ook zij heeft het zichtbaar moeilijk. Wij weten dat het tijd is. Nog een keer een knuffel en een kus. Hetty zit op het bed. Moeder en zoon kijken elkaar aan. Ik voel de liefde tussen beiden stromen. Ik zit naast hem en houd zijn hand vast. De ogen van onze kinderen zoeken elkaar. Ester vecht tegen haar tranen. Peter zwaait nog even naar zijn zus. Ik knijp zachtjes in zijn hand. Peter reageert met een warme knipoog.

Bij het inspuiten van de eerste injectie zakt Peter direct weg. Ik voel geen pols meer en zeg dit tegen de arts. Zij controleert de pols en fluistert: “Ik denk dat Peter al overleden is.” Rustig doet zij wat zij nog moet doen en maakt dan ruimte zodat wij samen met onze zoon kunnen zijn. We klampen ons aan elkaar vast en huilen. We zijn helemaal kapot, maar tegelijkertijd ook zo opgelucht omdat er een eind is gekomen aan de lijdensweg van onze zo dierbare zoon.

het leven gaat voorbij
maar jij leeft door in mij
in alles wat je hebt gegeven
wat je me leerde in dit leven
de mooie dingen die je zei
lieve schat
hier in mijn hart
houd ik een kamer voor je vrij
voor altijd

Marco Borsato

Boek Levenskunstenaar

De blogs worden gebundeld in een boek. Dit boek Levenskunstenaar komt in september uit en kan nu al besteld worden via onderstaande link.